Εξέλιξη και Προοπτικές στις Ελληνοτουρκικές Σχέσεις με Νέα Πολιτική Προσέγγιση

Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις φαίνεται να περνούν από μια περίοδο έντονων διεργασιών, ειδικά μετά τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις 24 Σεπτεμβρίου, στο πλαίσιο της 79ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Η κυβέρνηση επιλέγει την οδό της μυστικής διπλωματίας, γεγονός που προκαλεί αναπάντητα ερωτήματα. Σημαντική είναι η «πολιτική αναβάθμιση» του διαλόγου, καθώς για πρώτη φορά μετά από 20 χρόνια, οι δύο υπουργοί Εξωτερικών θα συμμετάσχουν απευθείας στις συνομιλίες, αντί να διεξάγονται μέσω τεχνικών κλιμακίων.

Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης επιβεβαίωσε ότι οι δύο ηγέτες έδωσαν εντολή στους υπουργούς Εξωτερικών να εξετάσουν τις συνθήκες για την έναρξη συζητήσεων σχετικά με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης. Μάλιστα, προανήγγειλε τη διοργάνωση του Ανώτατου Συμβουλίου στις αρχές του 2025, με την προϋπόθεση ότι θα τηρηθούν οι «τρεις πυλώνες» που διέπουν την επικοινωνία των δύο χωρών: ο πολιτικός διάλογος, τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και η θετική ατζέντα.

Αξιοσημείωτο είναι ότι, αν και οι δύο χώρες φαίνεται να προχωρούν σε διάλογο, ο Ελληνας υπουργός παραδέχθηκε ότι δεν έχουν πλησιάσει στην οριοθέτηση, αναφέροντας ότι οι έως τώρα διερευνητικές επαφές δεν απέφεραν συγκεκριμένα αποτελέσματα. Ο Γ. Γεραπετρίτης εξέφρασε την επιθυμία για μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση, που θα βασίζεται στην αμοιβαία κατανόηση και στην πολιτική βούληση.

Πολλές αναλύσεις προτείνουν ότι οι διεργασίες αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε ένα «de facto μορατόριουμ» για τη μείωση των παραβιάσεων σε θαλάσσιο και εναέριο χώρο, κάτι που απασχολεί τη διεθνή κοινότητα. Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι μια συμφωνία για τον καθορισμό των θαλάσσιων ζωνών είναι κρίσιμη για τα δικαιώματα σε πιθανά αποθέματα φυσικού αερίου.

Ο πολιτικός διάλογος, όμως, φαίνεται να είναι πιο ευρύς από την απλή οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Ο Γ. Γεραπετρίτης ανέφερε ότι θα πρέπει να καθοριστούν ορισμένα βασικά ζητήματα, όπως η σύνθεση της ομάδας διαπραγμάτευσης και το χρονοδιάγραμμα, πριν φτάσουν οι υπουργοί στους πολιτικούς ηγέτες για να αποφασίσουν το επόμενο βήμα.

Από την τουρκική πλευρά, οι θέσεις φαίνονται πιο ξεκάθαρες, με αναφορές σε «κόκκινες γραμμές» που δεν επιτρέπουν να περιοριστούν οι διαπραγματεύσεις σε ένα μόνο θέμα, όπως η οριοθέτηση. Η Άγκυρα ζητά μόνιμες λύσεις σε ένα πακέτο θεμάτων, που περιλαμβάνει χωρικά ύδατα, εναέριο χώρο και άλλες διενέξεις.

Η περίοδος αυτή μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στο πολιτικό σύστημα, καθώς οι ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι πιθανό να απασχολήσουν το σύνολο της ελληνικής πολιτικής σκηνής. Πηγή: documentonews.gr